सरसकट पीक विमा राज्यातील अतिवृष्टी (Heavy Rains) आणि महापूर यामुळे प्रचंड नुकसान सोसलेल्या शेतकऱ्यांसाठी राज्य शासनाने एक मोठा आर्थिक दिलासा देणारा निर्णय घेतला आहे. नुकसानीचा आढावा घेतल्यानंतर, सरकारने मदतीचे मोठे पॅकेज जाहीर केले असून, यामध्ये अनेक ऐतिहासिक बदल करण्यात आले आहेत.
शासन निर्णयातील तीन महत्त्वाचे बदल:
शेतकऱ्यांना त्वरित आणि प्रभावी मदत मिळावी यासाठी सरकारने खालील तीन अत्यंत महत्त्वाचे बदल केले आहेत:
- अतिरिक्त सरकारी मदत: प्रत्यक्ष झालेल्या नुकसान भरपाईच्या रकमेसोबतच, शेतकऱ्याला प्रति हेक्टर ₹१०,००० ची अतिरिक्त शासकीय मदत दिली जाणार आहे.
- भरपाईची वाढलेली मर्यादा: नुकसान भरपाई देण्यासाठीची मर्यादा दोन हेक्टरवरून वाढवून आता तीन हेक्टरपर्यंत करण्यात आली आहे, ज्यामुळे मोठ्या भूधारक शेतकऱ्यांनाही फायदा होईल.
- KYC अट रद्द: सरकारी मदत मिळवण्यासाठी असलेली केवायसी (KYC) ची अट रद्द करण्यात आली आहे. यापुढे थेट ॲग्री-स्टॅक (Agri-stack) डेटाच्या आधारे मदतीचे वितरण केले जाईल.
पीक विमा भरलेल्यांना मिळणार ₹१७,००० सरसकट मदत!
या सर्व निर्णयांमध्ये सर्वात मोठा आणि महत्त्वाचा निर्णय म्हणजे, पीक विमा भरलेल्या नुकसानग्रस्त शेतकऱ्यांसाठी हेक्टरी ₹१७,००० सरसकट पीक विमा नुकसान भरपाई देण्याची मुख्यमंत्र्यांनी केलेली घोषणा.
कोणाला मिळेल ₹१७,००० ची रक्कम?
राज्यातील २९ जिल्ह्यांमधील २५३ तालुक्यांमध्ये एकूण २०५९ महसूल मंडळांमध्ये १००% नुकसान झाल्याचे घोषित करण्यात आले आहे.
- पात्रता: या घोषित महसूल मंडळांमधील पीक विमा भरलेल्या शेतकऱ्यांना ही सरसकट नुकसान भरपाई मिळणार आहे, तसेच त्यांना पीक विमा योजनेअंतर्गत लाभ देखील मंजूर होईल.
‘ईल्ड बेस’मुळे ₹१७,००० अंतिम ठरू शकते!
ही घोषणा दिलासादायक असली तरी, पीक विम्याची रक्कम ‘ईल्ड बेस’ (उत्पादन आधारित) सूत्राने मंजूर होते. या सूत्रात मागील वर्षांची सरासरी उत्पादकता विचारात घेतली जाते.
- मागील अनेक वर्षांपासून राज्याच्या अनेक भागांत उत्पादकता ढासळल्यामुळे, ‘ईल्ड बेस’नुसार पीक विम्याची रक्कम कधीही ₹२५,००० च्या वर जाऊ शकत नाही.
- त्यामुळे, सरकारने घोषित केलेली ₹१७,००० ची रक्कम ही अंतिम मदत असू शकते, असे संकेत कृषी क्षेत्रातील तज्ज्ञांकडून मिळत आहेत.
शेतकऱ्यांनी या घोषणेचा लाभ घेण्यासाठी आपल्या बँक खात्याशी आधार लिंक असल्याची खात्री करावी, जेणेकरून Agri-stack डेटाच्या आधारे मिळणारी मदत विनाअडथळा त्यांच्या खात्यात जमा होईल.