महाडीबीटी ग्रामीण अर्थव्यवस्थेचा कणा असलेल्या शेतीत आज पारंपरिक पद्धती वापरून मोठे उत्पादन घेणे आव्हानात्मक बनले आहे. हवामानातील बदल, मजुरांची वाढती कमतरता आणि वाढते इंधन दर यामुळे शेतीचा उत्पादन खर्च मोठ्या प्रमाणात वाढला आहे. या समस्यांवर मात करण्यासाठी ट्रॅक्टर, रोटाव्हेटर, कल्टिव्हेटर यांसारख्या आधुनिक यंत्रसामग्रीचा वापर करणे काळाची गरज बनले आहे.
याच पार्श्वभूमीवर, राज्य शासनाने शेतकऱ्यांना मोठा दिलासा देण्यासाठी ‘कृषी यंत्रसामग्री अनुदान योजना’ सुरू केली आहे. या योजनेतून शेतकऱ्यांचा खर्च कमी करून त्यांना अधिक उत्पादनक्षम बनवण्याचे शासनाचे उद्दिष्ट आहे.
ट्रॅक्टर खरेदीवर मिळणारे अनुदान (३०% ते ५०% पर्यंत) 🚜 महाडीबीटी
राज्य शासनाच्या ‘कृषी यंत्रसामग्री अनुदान योजने’अंतर्गत ट्रॅक्टर खरेदीसाठी शेतकऱ्यांना त्यांच्या गट, जात आणि जमीन धारण क्षमतेनुसार ३०% ते ५०% पर्यंत आर्थिक मदत दिली जाते.
| लाभार्थी गट | अनुदानाची मर्यादा |
| लघु व सीमांत शेतकरी (२ हेक्टरपर्यंत जमीनधारक) | ५०% पर्यंत अनुदान |
| महिला शेतकरी | ५०% पर्यंत विशेष प्राधान्य |
| मागासवर्गीय शेतकरी (SC/ST) | ५०% पर्यंत विशेष प्राधान्य |
| इतर सर्वसामान्य शेतकरी | ३०% ते ४०% पर्यंत अनुदान |
या अनुदानामुळे लहान आणि मध्यम शेतकरी देखील ट्रॅक्टर खरेदी करू शकतील आणि शेतीचे यांत्रिकीकरण (Shekari Yantrikikaran) करू शकतील.
इतर कृषी अवजारांवरही मोठे अनुदान (Krishi Avajare) 🔧
ट्रॅक्टरसोबतच शेतीच्या विविध कामांसाठी लागणाऱ्या इतर कृषी अवजारांवरही मोठे अनुदान उपलब्ध आहे.
| कृषी अवजार | अनुमानाची मर्यादा | उपयोग |
| रोटाव्हेटर (Rotavator) | ४०% ते ५०% पर्यंत | माती भुसभुशीत करणे |
| सीड ड्रिल / फर्टिलायझर ड्रिल | ५०% पर्यंत | बियाणे आणि खत एकत्र पेरणी |
| स्प्रे पंप (Power Sprayer) | ४०% पर्यंत | पिकांवर कीटकनाशक फवारणी |
| कल्टिव्हेटर, प्लाऊ, हार्वेस्टर | ३०% ते ५०% पर्यंत | मातीची मशागत आणि पीक कापणी |
| मूल्यवर्धन उपकरणे (उदा. मिनी राईस मिल, ऑईल मिल) | ४०% पर्यंत | शेतीमालावर प्रक्रिया करणे |
अर्ज प्रक्रिया, पात्रता आणि DBT प्रणाली 💻
अनुदान मिळवण्यासाठी अर्ज करण्याची संपूर्ण प्रक्रिया महाडीबीटी (MahaDBT) पोर्टलवर ऑनलाइन पद्धतीने पूर्ण करावी लागते.
पात्रता आणि अटी:
- अर्जदार महाराष्ट्र राज्याचा रहिवासी आणि शेतकरी असावा.
- जमीन अर्जदाराच्या नावावर असणे (७/१२ उतारा आवश्यक).
- अर्जदाराने यापूर्वी याच योजनेचा लाभ घेतलेला नसावा.
- खरेदी अधिकृत विक्रेत्याकडूनच केलेली असावी.
अर्ज करण्याची स्टेप्स:
- महाडीबीटी (www.mahadbtmahait.gov.in) या शासकीय संकेतस्थळाला भेट द्या.
- नवीन नोंदणी करून ‘कृषी यंत्रसामग्री अनुदान योजना’ निवडा.
- आवश्यक कागदपत्रे (आधार कार्ड, ७/१२ उतारा, बँक पासबुक, मशीनचे कोटेशन) अपलोड करा.
- अर्ज सबमिट केल्यानंतर कृषी अधिकारी तपासणी करून मंजुरी देतील.
अनुदान वितरण:
या योजनेत अनुदानाची रक्कम डीबीटी (DBT – Direct Benefit Transfer) प्रणालीद्वारे थेट शेतकऱ्याच्या बँक खात्यात जमा केली जाते, ज्यामुळे योजनेत पूर्ण पारदर्शकता राखली जाते.
हेक्टरी उत्पन्नात वाढ, वेळेची बचत आणि मजुरीवरील खर्च कमी करण्यासाठी ही ट्रॅक्टर अनुदान योजना शेतकऱ्यांसाठी एक मोठी संधी आहे. अधिक माहितीसाठी आपल्या तालुका कृषी अधिकारी कार्यालयाशी संपर्क साधावा.
